wat maakt de vakantie
woning
speciaal

contacteer ons

Speciaal aan de vakantiewoning is de ligging, de ligging en nog eens de ligging. Het is gelegen tegenover de kerk van Waterland-Oudeman. En alleen al over die kerk valt veel te vertellen..In 1144 werden door de Gentse Sint-Pietersabdij kloosterlingen richting Waterland gestuurd met de bedoeling de Woestine hier te ontginnen. Het klooster werd genoemd naar een rivier of zeearm de Elmare. De Priorij van de Benedictijnen werd aldus Elmare genoemd en wordt meermaals vermeld als exacte plaatsaanduiding in het beroemde epos van Reinaert de vos. Het werd door Willem (in het Middelnederlands) geschreven omstreeks 1250.(1) 

In het jaar 1252 werd een kerk gebouwd op zo’n 700 meter van de priorij; de Sint-Nicolaaskerk. Een aantal mensen ging rond de kerk wonen. Vanaf dan heeft men het over Sint-Nicolaas-in-Vaerent (afgeleid van de varent of de hel) wanneer men over het dorp spreekt en over Elmare wanneer men de priorij wil aanduiden, die vlakbij was gelegen. In 1973 zijn op 1,5 km naar het noorden restanten gevonden van Elmare. De restanten werden opgegraven met de hulp van het Waterschap “Het Vrije van Sluis” nadat sporen waren aangetroffen door de heer Maeyens, landbouwer en wonend in Goedleven (3). Elmare verdween in 1376 bij de Brandkreekpolder in de golven na een grote overstroming, zo ook Sint-Nicolaas-in-Vaerne.

Er is geen verband tussen Waterland-Oudeman en de Heilige Rita, de patrones naar wie het vakantiehuis is genoemd. Behalve dan dat zij, Margherita Lotti, in Italië ongeveer in dezelfde tijd leefde waarin hier het klooster Elmare bestond tot het in 1376 werd verzwolgen door de zee. De Heilige Rita wordt ca. 1381 geboren in Roccaporena, een dorpje in midden-Italië.

In Appeltjes van het Meetjesland, het heemkundig tijdschrift van deze contreiën, verscheen in 1962 een uitstekend artikel over de priorij Elmare (2), toen er nog geen graafwerken waren verricht en dus nog geen restanten waren teruggevonden. In het artikel dat je hieronder kan inkijken lees je hoe het moet zijn geweest, in die tijd, om in en rond een klooster te wonen. Er is veel exact historisch bronnenmateriaal over Elmare en ook ‘het charter’ waarmee de kloosterlingen naar deze woestine in de Vaerent worden gestuurd is zeker de moeite waard om eens te lezen. Het artikel op pagina 149 e.v. geschreven door E.H.J. De Wilde, is een aanrader om uw vakantie in Waterland-Oudeman ook eens te bekijken door een opmerkelijke historische bril. 

(1) Integrale tekst Van den vos Reynaerde naar het Crombrugge handschrift van Willem. Gepubliceerd door het Reynaertgenootschap. Zie r.372, r.1480 van 3469 verzen op perkament ontdekt eind 18de eeuw. 
(2) De priorij van Elmare, E.H.J. De Wilde. Appeltjes van het Meetjesland. Jaarboek van het Heemkundig genootschap nr13, 1962, p. 149 – 171. 
(3) Tijdschrift “Ons Meetjesland”, 1973, 6de jaargang, nr4, Elmare. 

r.372
Hi toechde mi palster ende slavine, 
Die hi brochte van der Elmare,
Daer onder eene scerpe hare.

 

verwijzing - historisch - https://issuu.com/watlab/docs/de_eeuwige_schelde/37

Boven: situering van Elmare op een historische kaart (1) en één van drie fragmenten uit de integrale tekst van het epos Van den vos Reynaerde waarin naar Elmare als zeer concrete plaatsaanduiding wordt verwezen. Wellicht was Willem, de schrijver van het epos, met deze streek veel beter vertrouwd dan tot nog toe werd aangenomen. De Brandkreekpolderdijk waar Elmare gesitueerd wordt bevindt zich op wandelafstand. Hieronder een schermafbeelding van de Annalen Elmarenses uit de 13de eeuw (2), het manuscript van een monnik die in Elmare leefde en er ook werkte. Vanuit de vakantiewoning kijkt u uit op de Brandkreekpolder waar in 1973 sporen van Elmare na graafwerken werden gevonden.   

Schermafbeelding van de Annales Elmarenses. Bron: The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden, ed. J. Deploige (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009). URL: www.narrative-sources.be (geraadpleegd op 18 mei 2019). http://www.narrative-sources.be - de verhalende bronnen uit de middeleeuwse Nederlanden - naar het origineel - anoniem - Geslacht: M - Bio: monnik van de priorij van Elmare - Status auteur (orde, functie): Benedictijnen (OSB). GRIERSON (P.), Les Annales de Saint-Pierre de Gand et de Saint-Amand, Académie Royale de Belgique, Commission Royale d'Histoire, Publications in-8/ Recueil de textes pour servir à l'étude de l'histoire de Belgique, 4 (Brussel, 1937) 74-115

(1) De eeuwige Schelde? pp. 36-37 Gepubliceerd in 2010 door Ir Ivo Coen, ereafdelingshoofd en beroepsmatig betrokken bij onderzoek naar het Schelde-estuarium. Deze kaart toont Zeeland omstreeks 1300 naar Beekman (1932).
(2) The Narrative Sources from the Medieval Low Countries. De verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden, ed. J. Deploige (Brussel: Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, sinds 2009).